ABC Ucha

Rola woskowiny

Wosk uszny, znany także pod medycznym terminem woskowina lub woszczyna (łac. cerumen) – to żółtawa, woskowata substancja wydzielana przez gruczoły znajdujące się w początkowej części przewodu słuchowego zewnętrznego przy małżowinie usznej.

Jest mieszaniną lepkiej wydzieliny gruczołów łojowych, gruczołów potowych i mniej lepkiej ze zmodyfikowanych apokrynowych gruczołów potowych oraz złuszczonych komórek skóry wyścielających przewód słuchowy. Dzięki składowi chemicznemu zapobiega wzrostowi bakterii i grzybów, chroni więc ucho przed infekcjami.

Woskowina pełni pożyteczną rolę natłuszczając przewód słuchowy zewnętrzny, chroniąc go przed urazami i zapobiegając przedostawaniu się do wnętrza ucha wody.

Pełni także ważną rolę w samooczyszczaniu ucha, gdyż wychwytuje drobne ciała obce, jak np. cząsteczki kurzu i brudu tak, aby nie przedostawały się do błony bębenkowej.

Oczyszczanie przewodu słuchowego jest wynikiem migracji nabłonka i jest wspomagane ruchami żuchwy. Razem z woskowiną transportowane są zanieczyszczenia, jakie gromadzą się w przewodzie. Ruchy żuchwy przemieszczają zanieczyszczenia przylegające do ścian w kierunku ujścia przewodu słuchowego zewnętrznego.

Woskowina jest naturalną wydzieliną ochronną i w zwykłych warunkach nie należy jej usuwać z wnętrza przewodu słuchowego, a tylko u jego ujścia. Bywa przydatna i wcale nie wymaga walki z nią wszelkimi sposobami. Dopiero nagromadzone czopy woskowinowe zamykają światło przewodu i powodują upośledzenie słuchu.

Problemy ze słuchem

Jedną z częstszych przyczyn pogorszenia się słuchu jest zaleganie nadmiaru woskowiny w przewodzie słuchowym i powstawanie tzw. „korków woskowinowych”. Taka sytuacja może być spowodowana nadprodukcją woskowiny lub złym sposobem czyszczenia uszu. Wiele osób w celu usuwania nadmiaru wydzieliny stosuje patyczki higieniczne. Laryngolodzy apelują aby tego nie robić. To bardzo zła metoda, która często przyczynia się do uszkodzenia słuchu. Po pierwsze wprowadzony zbyt głęboko patyczek może przerwać delikatną błonę bębenkową powodując poważne komplikacje, a dodatkowo patyczki mogą również powodować upychanie woskowiny i ubijanie jej w przewodzie słuchowym. Kiedy powstaną już korki woskowinowe często okazuje się że niezbędna jest wizyta u specjalisty.

Nadmiar woskowiny może powodować też dokuczliwe szumy uszne słyszane jako brzęczenie, dzwonienie, piski, trzaski, utrudniające normalne funkcjonowanie. Mają one charakter subiektywny - słyszy je tylko osoba, która na nie cierpi. Mogą pojawiać się w określonych sytuacjach lub występować stale, dotyczyć jednego lub obu uszu albo występować w głowie.

Większość, bo prawie 80 procent szumów powstaje w uchu wewnętrznym, a ściślej w jego części odpowiedzialnej za słuch, zwanej ślimakiem. Bywają skutkiem nagłego lub długotrwałego hałasu (np. koncertu rockowego), silnych stresów, nurkowania, gwałtownego oziębienia, stosowania niektórych leków (np. streptomycyny, neomycyny, gentamycyny). Czasem nie znamy ich przyczyny. Zanim udamy się do specjalisty sprawdźmy czy przyczyną szumu nie jest zatkanie ucha zewnętrznego woskowiną lub ciałem obcym.

Infekcje uszu na skutek zalegania wody

Zapalenie ucha zewnętrznego to jedna z dolegliwości uszu zwana też „uchem pływaka”. Objawy jej towarzyszące, to m.in.: ból i swędzenie ucha, uczucie zatkania ucha i ograniczenie słuchu. Może pojawić się również obrzęk przewodu słuchowego oraz ropna wydzielina.

Przyczyny

Grupy osób, które szczególnie narażone są na infekcje ucha zewnętrznego:

• osoby uprawiające sporty wodne - pływanie i nurkowanie,
• osoby używające wody do czyszczenia uszu.

Wilgoć w przewodzie słuchowym zewnętrznym może sprzyjać rozwojowi zapalenia ucha zewnętrznego poprzez ułatwienie namnażania bakterii bytujących na skórze przewodu słuchowego. (Campos et al., 2000; Hawke, 1984). Najczęstszą przyczyną bakteryjnych infekcji ucha zewnętrznego są Pseudomonas aeruginosa i Staphylococcus aureus. Inną przyczyną może być niewłaściwe oczyszczanie uszu, które powoduje podrażnienia skóry przewodu słuchowego zewnętrznego.

Zapobieganie

Unikanie wilgoci w uszach poprzez dokładne osuszanie ich po kąpieli i właściwe ich oczyszczanie może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia ucha zewnętrznego.

Przed kąpielą warto zastosować Vaxol, który utworzy ochronny film lipidowy zabezpieczający ucho przed działaniem wilgoci jak również ułatwi usuwanie wody z kanału słuchowego. Dodatkowo hydroksytyrozol będący naturalnym składnikiem oliwy z oliwek ma udowodnione naukowo działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Vaxol to jedyny preparat posiadający rekomendacje Polskich Towarzystw Laryngologicznych do stosowania w celu ochrony przewodu słuchowego przed niekorzystnym działaniem wilgoci.

Świąd uszu

Świąd uszu to dolegliwość dotykająca wiele osób w szczególności w wieku starszym. Jest to związane z naturalnymi procesami takimi jak obniżenie ilości wydzielanej woskowiny, jak również jej niska wilgotność. Takie zmiany mogą prowadzić do łuszczenia się naskórka przewodu słuchowego zewnętrznego, co z kolei powoduje nieprzyjemny świąd.

Brak naturalnej bariery ochronnej w postaci woskowiny może przyczyniać się również do częstszych infekcji ucha zewnętrznego. Dlatego też aby odtworzyć barierę ochronną oraz złagodzić świąd warto sięgnąć po Vaxol. Dzięki swoim właściwościom preparat natłuści naskórek i stworzy korzystne warunki do jego regeneracji.

Inną przyczyną świądu w uszach może być zakażenie grzybicze. Zazwyczaj u takich osób w kanale słuchowym i małżowinie występuje biała skorupa. U wszystkich ludzi komórki grzybów są stałymi mieszkańcami skóry. W przypadku niskiej odporności, zaburzeń metabolicznych, długotrwałego stosowania antybiotyków czy leków hormonalnych, może się zdarzyć że mikroflora grzybicza rozpoczyna intensywny wzrost. Również częsty kontakt z wodą zwiększa ryzyko zakażenia drobnoustrojami. W przypadku zakażenia grzybiczego konieczna jest wizyta u lekarza specjalisty.